ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ที่เป็นลักษณะเฉพาะของบัว มีดังนี้

ดอก  เมื่อตูมจะมีลักษณะคล้ายรูปกรวยและเมื่อดอกบัวบานทรงของดอกจะมีลักษณะคล้ายร่ม  โดยดอกบัวบางชนิดจะมีกลีบซ้อนกันหลายชั้น

ก้านดอก  ก้านใบ  มีสีเขียวหรือน้ำตาลอ่อน  มีลักษณะกลม  ชูขึ้นเป็นก้านตรงแทงขึ้นมาจากน้ำมีทั้งชนิดขนและไม่มีขน

ใบ  มีสีเขียวหรือสีน้ำตาลอ่อน ลักษณะกลมใหญ่  มีทั้งชนิดที่มีขนและไม่มีขน